ÇALIŞMA VE OTURMA İZNİ İŞLEMLERİ

Yabancıya, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı iş kolundaki işyerlerinde, belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreli çalışma izni verilir. Aynı işverene bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıla kadar çalışma izni verilir.

Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az altı yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma izni alabilirler. Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü yoktur.

Profesyonel meslek mensubu yabancılara, diğer kanunlarda belirtilen özel şartların sağlanması kaydıyla bağımsız çalışma izni verilebilir. Bağımsız çalışma izninin uluslararası iş gücü politikası doğrultusunda değerlendirilmesinde, yabancının; eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancı şirket ortağı ise sermaye payı ile Uluslararası İş gücü Politikası Danışma Kurulu önerileri doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek diğer hususlar dikkate alınır. Bağımsız çalışma izni süreli olarak düzenlenir.

Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatırımının ülke ekonomisine ve istihdama etkisi ile Uluslararası İş gücü Politikası Danışma Kurulu önerilerine göre değerlendirilen , akademik alanda uluslararası kabul görmüş çalışmaları bulunanlar ile bilim, sanayi ve teknolojide ülkemiz bakımından stratejik kabul edilen bir alanda öne çıkmış olanlar ya da ihracat, istihdam veya yatırım kapasitesi olarak ulusal ekonomiye önemli katkı sağlayan ya da sağlaması öngörülenler yabancılar için süresiz çalışma izni ve ikamet hakları sağlayan Turkuaz Kart verilir. Turkuaz Kart sahibi yabancının, mevzuat hükümlerine göre eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına Turkuaz Kart sahibi yakını olduğunu gösteren ve ikamet izni yerine geçen belge verilir. Turkuaz Kart, ilk üç yılı geçiş süreci olmak kaydıyla verilir. Bakanlık, geçiş süreci içinde işveren veya yabancıdan yürütülen faaliyetlere ilişkin bilgi ve belge talep edebilir. Daha sonra süresiz olarak verilir.

1. Çalışma izni talep edilen işyerinde her bir yabancı için en az 5 T.C. vatandaşının istihdamı zorunludur. Şirket ortağının yabancı olması ve çalışma izni talep etmesi durumunda 5 kişilik istihdam şartı, Bakanlıkça verilecek bir yıllık çalışma izninin son 6 ayı için aranır ve şirket ortağı yabancının, 40.000 TL’den az olmamak üzere sermaye payının en az yüzde 20 olması zorunludur.
2. İşyerinin ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL veya brüt satışlarının en az 800.000 TL veya son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması gerekmektedir.
3. Ev hizmetlerinde çalışacak yabancıların çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde ise, ilk 2 madde uygulanmayacaktır. Ev hizmetlerinde yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışında yabancılara çalışma izni verilmemektedir.

1. İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi.
2. Pasaport sureti.
3. Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti. Mesleki hizmetler kapsamında çalışacak yabancılar ile Bakanlığımızın gerekli gördüğü mesleklerde çalışacak yabancılar için diploma zorunludur. Ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
4. Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi .
5. Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu.

Yabancıya ve yabancı çalıştırmak isteyen işverene çalışma alanına bağlı olarak ek belgeler talep edilebilmektedir. Detaylı bilgi talebinde bulunan müşterilerimiz, bizimle iletişime geçilmesi durumunda ücretsiz olarak bilgilendirilecektir.

Başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle ödenecek ücretin, yabancının görev ve yetkinliği ile bağdaşır seviyede olması zorunludur.

1. Üst düzey yöneticiler, pilotlar ve ön izin talebinde bulunan mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 katı,
2. Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
3. Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar, öğretmenler ile psikolog, fizyoterapist, müzisyen ve sahne sanatçısı unvanlarında çalışacak yabancılar için asgari ücretin 3 katı,
4. Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, yukarıda sayılanlar dışındaki diğer mesleklerde ( Satış elemanı, pazarlama-ihracat görevlisi gibi görevler ) çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1,5 katı olması gerekmektedir.
5. Turizm-Animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı.

Aşağıda listede bulunanlar çalışma izni kriterlerine tabi değildir.  Fakat çalışabilmeleri için çalışma izni almaları zorunludur. Çalışma izin başvuruları, çalışma izin kriterlerine tabi olmadıklarını kanıtlayan resmi evrakların temini ile çalışma izinleri sonuçlandırılacaktır.

• Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar,
• En az üç yıl süreyle Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayan yabancılar,
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı yabancılar,
• Türk ve akraba toplulukları uygulamaları çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
• İnsani mülahazalar çerçevesinde ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
• İnsan ticareti mağduru olarak ikamet izni verilmiş olan yabancılar,
• Vatansız statüsünde ikamet izni verilmiş olan yabancılar.

1. Bu belge ile çalışma izni verilen yabancı personel, 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun gereğince, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı unvanı ile istihdam olunamaz, imzayla sanat icra edemez, bu unvanları kullanarak rey veremez ve imza da koyamaz.
2. Bu belge ile çalışma izni verilen yabancı, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 3. maddesi gereğince Türkiye’de Avukatlık Mesleğini icra edemez.
3. Bu Belge, 2527 sayılı Kanun kapsamında düzenlenmiş olup, ilgili meslek odasına üyelik kaydının yapılması halinde geçerlilik kazanacaktır.
4. Bu belge, yabancı uyruklu pilot ve teknisyenlerin lisanslarını Türkiye’de geçerli kılan Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınacak Validasyon Belgesi ile birlikte geçerlidir.
5. Bu belge ile çalışma izni verilen yabancı, ilgili kanunlarla Türk Vatandaşlarına hasredilmiş bulunan meslek ve görevleri icra edemez.
6. Bu belge ile çalışma izni verilen yabancı, 6197 sayılı Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanunun 2 nci maddesi uyarınca, Türkiye’de Eczacılık mesleğini icra edemez.
7. Yabancı mühendis ve mimarlara verilen çalışma izni, 6235 sayılı TMMOB Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca en geç bir ay içinde ilgili Oda’ya geçici üyelik kaydını yaptırmak/uzatmak koşuluyla geçerlilik kazanacaktır.
8. İşbu belge ile çalışma izni verilen yabancı 6343 sayılı Veteriner Hekimliği Kanununun 2 nci maddesi gereğince Türkiye’de veteriner hekimliği mesleğinin icra edemez.
9. İşbu belge ile çalışma izni verilen yabancı şahıs 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun uyarınca Türkiye’de diş hekimliği mesleğini icra edemez.
10. İşbu belge ile çalışma izni verilen yabancı 815 sayılı Kabotaj Kanunu gereğince Türkiye karasuları dahilinde Kaptanlık mesleğini icra edemez.
11. Çalışma izni uzatma başvurusunda bulunulurken; şirket ortağı sıfatı ile ulusal ekonomiye ve yerel iş gücünün istihdamına olan katkılarının kanıtlanması ve ulusal mevzuata ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmesi zorunludur.
12. Çalışma izni verilen şirket ortağı/sahibi yabancının işyerinde, her ay en az 5 (beş) Türk vatandaşı istihdamı zorunlu olup, ilk altı aylık sürede bu zorunluk aranılmamaktadır. Çalışma izin süresinin 7’inci ayından itibaren bu koşulun yerine getirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde çalışma izni uzatım talebi karşılanmayacaktır.
13. İşbu Belge ile çalışma izni verilen yabancının, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 71 inci maddesi ve bu maddeye dayalı olarak çıkartılan Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri çerçevesinde çalıştırılmaları zorunlu olup, aksi durumun tespiti halinde gerekli yasal ve idari yaptırımlar uygulanacaktır.
14. Sirk firmalarının Türkiye turnesinde bulunması halinde yabancı personel listesinin görev yapılacak il Emniyet makamlarına bilgilendirilmesi zorunludur.
15. Çalışma İzin Belgesi, 4817 sayılı Kanunun 12’nci maddesi uyarınca yabancının akademik ve mesleki yeterliliklerinin tamamlanması için “ön izin” olarak verilmiştir.